Kasza jaglana, czyli polski ryż

           Kasza jaglana ostatnio szturmem powróciła na nasze stoły i jest to zjawisko bardzo pozytywne. Nie wiem czy wiesz, ale właśnie ta kasza wytwarzana z ziarna prosa była w przeszłości na naszych ziemiach głównym elementem diety, tak jak dzisiaj są to ziemniaki, a których kiedyś u nas w ogóle się nie jadło. Osobiście uważam, że dla nas Polaków kasza jaglana jest tak samo naturalnym produktem jak dla Chińczyków jest ryż. Ryż nie był uprawiany na słowiańskich ziemiach więc nasz układ pokarmowy nie jest do niego przystosowany tak dobrze jak choćby do prosa czy gryki. Jednak wcale to nie znaczy, że należy z ryżu zrezygnować w ogóle, ale tylko pamiętać jakie zboża rodzi nasza ziemia i jakie powinny królować na naszych talerzach. Kasza jaglana ma tak wiele niesamowitych właściwości, że w swojej praktyce mimo iż jest to produkt codziennego użytku traktuję ją jak lekarstwo. Jednak aby była lekiem należy pamiętać, że ziarenka traw jedzone w takiej ilości nie są dla nas pokarmem gatunkowym, więc należy się z nimi prawidłowo obchodzić. Proso jest jednym z najdłużej towarzyszących człowiekowi zbóż na świecie (minimum siedem tysięcy lat) i to właśnie w Europie Środkowej jego uprawa była największa. Osobiście bardzo podoba mi się to zboże kiedy rośnie na łąkach, ponieważ często jeszcze w trakcie zbiorów liście i źdźbła pozostają zielone. A więc przyjrzyjmy się bliżej temu zbożu Słowian i poznajmy techniki jak się z nim obchodzić…

Kasza jaglana trochę bliżej

 

Na początek poznajmy trochę bliżej omawiane zboże. A więc kasza jaglana jest pozyskiwana z łuskanego ziarna prosa, które z kolei dość łatwo się uprawia. Dla niektórych z nas nie bez znaczenia może być fakt, że jest ona bezglutenowa, aczkolwiek przypominam, że ja nie jestem zwolennikiem tej diety dla każdego. Możliwe, że kiedyś napiszę o tym szerzej, a teraz napomknę tylko, że raczej nie mamy problemu z glutenem, a z pszenicą, która jest genetyczna zmodyfikowana oraz z tym, że zapomnieliśmy jak się obchodzić ze zbożami. Idąc dalej dla wielu z nas ważne jest także to, że kasza jaglana jako jedyny produkt zbożowy jest zasadotwórcza. Tutaj także mam wyrobioną opinię, ale ten aspekt jest na pewno ważny dla ludzi jedzących duże ilości mięsa i innych produktów zwierzęcych. Dlatego jeśli białko zwierzęce towarzyszy Ci często, to jaglanka na śniadanie może okazać się dla Ciebie produktem idealnym. 

Kasza jaglana jak każde zboże ma w sobie całe spektrum witamin, minerałów, aminokwasów. Pamiętajmy, że z ziarenka prosa w przyszłości mogłoby powstać nowe życie, więc jest w nim wszystko co jest do tego potrzebne. Nie będę wypisywał ile dokładnie jagła posiada minerałów czy witamin, ponieważ uważam to za całkowicie bezsensowne. Poza tym ilość minerałów jest zależna od tego na jakiej glebie była uprawiana dana roślina, a nie tylko od jej gatunku. Jednak warto zaznaczyć, że znajdziemy w niej witaminy od A, poprzez te z grupy B, D, E czy K (Witamina A jest w najlepszej możliwej formie czyli w postaci prowitaminy). Jeśli pamiętasz choćby z artykułu o witaminach, to niektóre z nich są rozpuszczalne w tłuszczach, a więc kasze jaglaną także jedzmy z jakimś dodatkiem dobrego tłuszczu (choć w samej kaszy jaglanej mamy już nienasycone kwasy tłuszczowe). Jeśli chodzi o minerały to wspomnę tylko, że kasza jaglana jeśli jest uprawiana na ziemiach dobrze nawożonych, to ma w sobie dużo żelaza i krzemu. Może właśnie dzięki tym pierwiastkom jest przydatna w leczeniu anemii, ale też zapewnia zdrowy wygląd naszej skóry.

Kasza jaglana pozytywnie wpływa na elastyczność naczyń krwionośnych, wzmacnia nasze kości. Jej bardzo interesującą właściwością jest to, że potrafi detoksykować nasz organizm z nagromadzonych toksyn. Jako ciekawostkę warto zauważyć, że potrafi ona usuwać z organizmu metale ciężkie, ale też pozostałości po stosowanych lekach. Dla mięsożernych miłośników białka może zaskoczeniem będzie to, że kasza jaglana zawiera wszystkie aminokwasy niezbędne człowiekowi. Poza tym białko zawarte w kaszy jest bardzo łatwo przyswajalne. Jagła oczywiście jak każde zboże jest bardzo dobrym źródłem energii, w tym energii żywiącej nasz umysł. W swojej praktyce zauważyłem, że kaszę jaglaną można wykorzystywać do leczenia bardzo wielu dolegliwości w naszym ciele. Czasem jest wręcz niesamowite, że taki zwykły produkt może tak pozytywnie oddziaływać na cały organizm. Jednak kiedy przyjrzymy się jej z punktu widzenia Medycyny Chińskiej staje się to zupełnie normalne i ten produkt odpowiednio zastosowany potrafi znacząco ułatwić terapię uzdrawiającą. 

Kasza jaglana, a Medycyna Wschodu

Patrząc na pokarm trochę bardziej Wschodnim sposobem myślenia, kasza jaglana ma kolor żółty, czyli kolor Ziemi. Jak większość zbóż przynależy do elementu Ziemi, w związku z tym będzie bardzo dobrze wzmacniać nasz układ trawienny. W moim odczuciu właśnie za tym kryje się jej moc w leczeniu rozmaitych schorzeń. Jak dla mnie w momencie odnowy i wzmocnienia układu trawiennego sprawiamy sobie najlepszy start na uzdrowienie wszelkich elementów ciała. Jeśli nasz żołądek, jelita ale też wszystkie soki trawienne będą w dobrym stanie, to nie ma siły aby w końcu odczuł to cały organizm. W związku z tym, że kasza przynależy do elementu Ziemi będzie wzmacniać mocno cały organizm, w tym szczególnie mięśnie. Osobiście polecałbym ją dla wszystkich osób wyczerpanych, ale także dla Ciebie do stosowania na co dzień. Kasza jaglana działa na organizm lekko ogrzewająco, ale też bez przesady. W związku z tym może być stosowana zarówno zimą, jak i latem, ale też przez osoby wychłodzone i te z nadmiarem gorąca. 

Idąc dalej tropem Medycyny Wschodu kasza jaglana wzmacniając element Ziemi musi w rezultacie oddziaływać na usuwanie nadmiernej wilgoci czy śluzu z organizmu. W tym ujęciu pod słowem wilgoć powinniśmy widzieć także wszystkie grzyby, stąd będzie to bardzo dobry produkt dla osób z przerostem Candidy. Niektórzy odczuwają, że po wprowadzeniu kaszy jaglanej potrafią się lepiej skoncentrować. Jest to zupełnie normalne, bo właśnie wzmacniając element Ziemi w naszym ciele automatycznie potrafimy się lepiej uczyć, ale też jakoś się mniej martwimy. Tak jak zwiększenie zdolności uczenia się możemy wykorzystać karmiąc nią swoje dzieci (no ale siebie też warto), tak pozbywanie się nadmiernych trosk szczególnie pomocne dużemu gronu kobiet. 

Niektórzy uważają, że kasza jaglana jest pomocna w odchudzaniu. Jak dla mnie mimo opinii dietetyków o kaloryczności zbóż jest to całkowita prawda. Większość osób otyłych ma w sobie nagromadzoną wilgoć i śluz, a jedząc kaszę jaglaną pozbywamy się tych patologicznych płynów. Poza tym wzmacniając nasz układ trawienny wzbudzamy niejako „ogień trawienny”, który wypali toksyny odpowiedzialne za nagromadzenie tkanki tłuszczowej. 

Myślę, że już wystarczy wymieniania zalet kaszy jaglanej, mimo iż jest to naprawdę dopiero czubek góry lodowej. Warto jednak wiedzieć, że kiedyś kiedy nie było antybiotyków, to dietę jaglaną robiono szczególnie dzieciom, które dzięki temu szybko powracały do zdrowia bez potrzeby szkodzenia ich malutkim ciałom. Tutaj jak zawsze przypominam, że jeśli coś działa dobrze na Twój organizm, może wyleczyć każdą chorobę. Przejdźmy teraz do bardziej praktycznej części, w której w mojej ocenie duża ilość osób pomimo jedzenia kaszy jaglanej popełnia wiele błędów.

Jaka Kasza Jaglana

Na początek warto zaznaczyć, że kasza jaglana ekologiczna powinna być zdecydowanie zdrowsza od tej normalnej. Pisałem już o tym w artykule na literę D12, ale w przypadku kaszy jaglanej w mojej ocenie oszczędność na zakupie tej „normalnej” jest co najmniej zbyt niska. Różnica wynosi naprawdę niewiele, a czasem nawet można dostać kaszę jaglaną Bio tańszą niż tą zwykłą (choć to wzbudza trochę moje podejrzenia). Jak każdą roślinę warto kupować jagłę uprawianą w Polsce (no może poza olejem kokosowym i cytrynami). Wbrew pozorom są różne odmiany kaszy jaglanej i kolor ziarenek może być biały, żółty, a nawet czerwony. Ze swojej strony polecam Ci wybieranie takiej kaszy, której kolor będzie jak najbardziej żółty, ponieważ im bardziej żółta ona będzie, tym bardziej będzie wzmacniany pierwiastek Ziemi w naszym ciele i wszystkie wyżej opisane w nim elementy.

Jak przygotować Kaszę Jaglaną

Jak dla mnie aby kasza jaglana była pokarmem leczniczym musimy ją odpowiednio rozgotować. Mamy na to dwa sposoby. Jeden polega na wcześniejszym uprażeniu kaszy jaglanej, a drugi na zalaniu jej wrzątkiem. Jeśli jesteś osobą, której jest raczej zimno, to polecam przed gotowaniem kaszy wcześniej ją lekko podprażyć. Czyli wrzucamy kaszę do rozgrzanego garnka i ciągle mieszamy. Po chwili poczujemy delikatny orzechowy zapach. Wtedy do garnka wlewamy wrzątek. Po około minucie przelewamy kasze przez sitko i płuczemy pod wodą. W drugim sposobie pomijamy prażenie i od razu zalewamy ją wrzątkiem, a następnie płuczemy. Potem wrzucamy kaszę jaglaną z powrotem do garnka. Dolewamy wody i gotujemy. Ja stosuje proporcje wody do kaszy jaglanej w stosunku około 3:1. Od początku gotowania doprawiamy kaszę jaglaną solą himalajską. Ja także teraz dosypuje dużą ilość kurkumy, czarnego pieprzu, ale też innych przypraw jakie aktualnie stosuję (np. bertram, galgant, czarnuszkę, szczyptę wodorostów itp.). Po zagotowaniu garnek przykrywamy i gotujemy około pół godziny lub więcej. Kiedy kasza się zagotuje (czyli nie będzie już wody) warto zdjąć ją z ognia, przykryć garnek i zostawić na dodatkowe 10 minut, aby jeszcze w tym cieple kasza doszła. Czyli ogólnie dla polepszenia zdrowia polecam gotowanie kaszy jaglanej w sumie około godziny czasu. Jak widzisz rekomenduje dość długie gotowanie kaszy jaglanej i dla większości ludzi będzie ona rozgotowana, ale właśnie oto chodzi. Taka rozgotowana kasza wyglądające prawie jak puree będzie bardzo lekkostrawna. W związku z tym będzie wzmacniać nasze ciało i to bez potrzeby tracenia dużej ilości energii na jej strawienie. 

Osobiście kaszę jaglaną często jem na śniadanie i raczej bardzo rzadko ją prażę, tylko od razu zalewam ją wrzątkiem. Można dorzucić do kaszy jakieś warzywa (mogą się gotować w tej samej wodzie), nasiona słonecznika czy pestki dyni. Osobiście nasiona wrzucam prawie od początku aby gotowały się razem z kaszą, choć wiem, że niektórzy „dietetycy” zaraz będą mówić o traceniu witamin, enzymów itp., no ale mam na to trochę inny pogląd. Często też dodaję odrobinę innego zboża, najczęściej amarantusa aby dodatkowo wzmocnić to danie (jedna łyżka amarantusa na osobę wystarczy). Na koniec do ugotowanej kaszy jaglanej robię sobie mały winegret (choć kiedy piszę w tym artykule, słowa „ja robię”, to w praktyce najczęściej robi to moja żona). A więc do małego słoiczka „wlewam” olej (zazwyczaj olej lniany, choć czasem dodam do niego jakieś inne zdrowe oleje), odrobinę soku z cytryny, pieprz, natkę pietruszki lub zimą suszone przyprawy takie jak bazylia, cząber czy tymianek. Wstrząsam i na sam koniec polewam tym kaszę, mieszam i wykładam na talerze. Na górę dodaję często jakieś inne mielone dodatki czy też łuskane nasiona konopi (różnie to wygląda, ale często mielę czarny sezam, dziką różę i odrobinę czarnuszki). Kasza jest mocno rozgotowana, ale z tym prostym wytrawnym sosem jest naprawdę dobra. Szczególnie ważne jest to dla dzieci, ponieważ rozgotowane zboża nabierają bardziej smaku słodkiego.

Jeszcze kilka słów o przygotowaniu samej kaszy. Zasada prażenia jest ogólnie taka, że prażymy kaszę jaglaną jak chcemy aby miała naturę bardziej rozgrzewającą, co może być szczególnie korzystne zimą. Ważne jest tutaj spostrzeżenie, że nawet jak prażymy, to zalewamy kaszę jaglaną wrzątkiem. Jeśli to możliwe, to warto nie mieszać kaszą w trakcie gotowania. Jednak jeśli jest to Twój początek przygody z tym produktem, to czasem jest to konieczne aby nauczyć się jej nie przypalać. Tutaj pomocny będzie garnek z grubszym dnem i gotowanie jej na małym ogniu. Tak oto sprawiamy sobie najlepsze śniadanie na tej części planety. 

Oczywiście kaszę jaglaną można urozmaicać i gotować z niej naprawdę wiele dań. Na przykład zimą moim ulubionym dodatkiem do niej jest ugotowana wcześniej i zmiksowana do konsystencji kremu dynia. Z drugiej strony możemy też jaglankę przygotować na słodko. Kiedy przychodzi do mnie „pacjent” i mówi, że ciągnie go tak na słodycze, że nie może się opanować, to zazwyczaj polecam właśnie słodkie śniadanie zrobione na kaszy jaglanej. Wtedy kaszę gotujemy wraz z rodzynkami, suszonymi morelami, suszonym daktylem, jagodami goi itp. Ważne jest tutaj spostrzeżenie, że używamy tylko suszony owoców i dodajemy je już w trakcie gotowania. Na koniec, już po zdjęciu z ognia dodajemy odrobinę miodu i oleju kokosowego. Zazwyczaj po tygodniu takiego śniadania chęć na słodkie znacząco się zmniejsza. Jest to bardzo proste do wytłumaczenia, ponieważ chęć na słodkie oznacza zaburzony element Ziemi, a takie śniadanie właśnie będzie bardzo szybko ten element wzmacniać. Naprawdę to nie są przypadki, że kogoś ciągnie na dane smaki, tylko niestety często nasze wybory są mocno zaburzone.

Ważne spostrzeżenie jest takie, aby nie przejmować się jak za pierwszym razem Twoja jaglanka nie będzie zbyt smaczna. U mnie w domu moja żona dopiero po dłuższym czasie zaakceptowała kaszę jaglaną. Powodem nie było to, że przyzwyczaiła się do jej smaku, ale fakt, że nauczyliśmy się ją gotować smacznie. Odkryciem chyba było właśnie wcześniejsze parzenie kaszy, które pozbawia ją goryczki. Dziś większość naszych śniadań to właśnie kasza jaglana, a szczególnie często gości ona jesienią i zimą. Dań jakie możemy wykonać z kaszy jaglanej jest cała masa. Nie mam zamiaru tutaj pisać książki kucharskiej więc zachęcam Cię do poszukiwań dań z kaszy jaglanej. W naszym domu na przykład bardzo często robimy pasztet z kaszy jaglanej, ale też kasza jest używana do zagęszczania (np. zup). Jednak z kaszy można zarówno zrobić sernik czy inne ciasta, lody i naprawdę wiele innych rzeczy. Ja często dodaję mąkę z prosa do wypieku chleba.

Gdybyś mnie zapytał jaka woda jest najlepsza do picia i która naprawdę nawodni mój organizm, odpowiedzią byłaby kasza jaglana. Zobacz jak wiele wody nasz jaglanka wchłonęła do środka podczas gotowania i kiedy ją zjesz całą tą wodę skonsumujesz. Jednak najważniejsze jest to, że ta woda nawodni Twoje ciało, a nie tylko wleci i zostanie usunięta przez pęcherz moczowy. No ale należy pamiętać, że także do gotowania warto aby Twoja woda była czysta.

Podsumowując, kasza jaglana może okazać się naprawdę dobrym pomysłem na podstawowe zboże w Twojej diecie. Z moich obserwacji wynika, że służy ona praktycznie wszystkim, a więc jest bardzo uniwersalna i potrafi być naprawdę smaczna. Może zamiast dawać sztuczne kolorowe płatki naszym dzieciom, czas podać coś naprawdę dla nich dobrego. Powoli nadchodzi czas kiedy coraz częściej wracamy do pożywienia naszych przodków…

 Kipi kasza, kipi groch,
lepsza kasza niż ten groch!
Bo po grochu brzuszek boli,
a po kaszy się zagoi!